10 milyarı aşan ihracat rakamlarıyla Türkiye'de en fazla ihracat yapan 2. şehir olan Bursa, tarım, sanayi, ticaret ve turizmdeki varlığıyla ülke ekonomisinde önemli bir yere sahip. Bursa'daki ilk iş kadını örgütü olan Bursa İş Kadınları Derneği olan BUİKAD ise,  büyük ekonomik güç içinde ki kadınlara odaklanıyor. Kadın istihdamının artması ve kadın girişimcilinin önündeki engelleri ortadan kaldırmaya yönelik onlarca projeyi gerçekleştiren BUİKAD'ın üzerinde en çok durduğu konu ise iş yerlerinde kreş açılması. Çünkü TÜRKONFED'in İş Dünyasında Kadın 2. Faz raporuna göre, 2010-2015 yılları arasında yaklaşık 1 milyon kadın çocuk bakımı nedeniyle,  112 bin kadın ise yaşlı bakımı nedeniyle işten ayrılmak zorunda kaldı. 

Sanayi bölgelerinde kreş açılması için yoğun çaba harcayan BUİKAD Başkanı İpek Yalçın, İşte Kadınlar'a hem bu projenin detaylarını hem de BUKİAD olarak  yaptıkları diğer çalışmaları anlattı.  

İPEK YALÇIN KİMDİR?

- BUİKAD Yönetim Kurulu Başkanı İpek Yalçın kimdir? Kendinizi tanıtır mısınız?

1972 Eskişehir doğumluyum. Baba mesleği nedeni ile birçok şehir gezdikten sonra Bursa'ya yerleştik. Uludağ Üniversitesi Matematik bölümü mezunuyum. Evliyim , 12 yaşında Yiğit isminde bir oğlum var. Okuldan mezun olduktan sonra kısa bir dönem Biesseci firmasında tekstil deneyimim oldu. 1996 -2011 yılları arasında otomotiv yan sanayi kuruluşlarından Aunde Teknik kumaş fabrikasının Lojistik ve Satış Müdürlüğü görevini yürüttüm.

2011 Ekim ayından beri Adient - Diniz Holding ortaklı, Otomotiv ana sanayi için koltuk kumaşı üreten otomotiv yan sanayi kuruluşlarından Thierry Diniz firmasında Ticaret Müdürlüğü görevini yürütmekteyim.

Satış, lojistik, üretim planlama ve satınalma departmanlarından sorumluyum.

Buikad ile 2009 yılında tanıştım. 2 yıl genel sekreterlik, 2 yıl başkan yardımcılığı görevinden sonra 2015 Mayıs ayından beri başkanlık görevini yürütüyorum. Derneğin projelerinden Noktalama projesinin gönüllü koçuyum, Paramı Yönetebiliyorum projesi eğitmeniyim.

- BUİKAD’ı kısaca tanıtır mısınız? Kaç üyesi vardır? Kuruluş amacı neydi?

İş kadını ile güçlü bir Türkiye vizyonu ile 11 kurucu üye tarafından 2007 yılında kuruldu derneğimiz. Bursa'daki ilk kadın derneğiyiz. Birlikten güç doğar felsefesi ile, yaşamın her kesiminde kadının varoluşunu sağlamak ve güçlendirmek amacıyla yol gösterici olmayı, girişimci kadın sayısını arttırmayı, kadının yasama ve karar verme süreçlerindeki etkinliğini ve yönetsel gelişimini desteklemeyi hedeflemiş ve bu doğrultuda stratejilerini hayata geçirmiştir. Bugün 140 aktif üyesi ve 2 kurumsal üyesi bulunmaktadır.

Her sektörden üyemiz var. Sanayici, tekstil, otomotiv,hizmet, hukuk, sağlık v.b.

% 65 girişimci , % 35 üst düzey yönetici profilinde çalışan kadınlar üyelerimiz.

- Derneğin projelerinden kısaca bahsedebilir misiniz?

Daha çağdaş bir toplumsal sürece ulaşmanın, kadının eğitilmesi, kadının istihdam oranının ve girişimci kadın sayısının arttırılması ile mümkün olacağına inanan BUİKAD tüm projelerini bu çerçevede oluşturuyor.

KIZ ÖĞRENCİLERE KOÇLUK

Buikad’ın gururla lanse ettiği ve engüvendiği projelerinden biri olan Noktalama Projesinde; koçluk eğitimi alan üyelerimiz tarafından Uludağ Üniversitesi’nin 3. veya 4. sınıfında okuyan kız öğrencilere koçluk yapılmaktadır. Böylece, kız öğrencilerimiz iş hayatını yakından tanıma fırsatı bulup, ilgili alanlarını doğru tespit ederek, kendilerini geliştirmeleri gereken alanları belirleyip ve bu yönde henüz mezun olmadan hazırlık yapma fırsatı yakalamaları hedeflenmiştir. Her sene bu projeye yenilikler katmaktayız. Geçen sene koçluk yanında öğrencilerin kişisel gelişimlerine yönelik eğitimler düzenledik. CV hazırlama, mülakat teknikleri, sunum teknikleri gibi. Ayrıca dönem sonunda bir panel düzenleyerek rol modelleri ile buluşturduk onları. Ayrıca son iki yıldır çocuklarımızın en büyük problemi olan yabancı dil konusunda Bursada yaşayan yabancı gönüllüler ile konuşma sınıfları oluşturduk ve çocuklarımızın pratik yapmalarını sağladık.

BAŞARILI KADINLARA ÖDÜL

BUİKAD, iş yaşamında Başarılı Kadın Ödülleri toplumdaki tüm kadınlarımıza iş yaşamlarının her kesiminde var oluşlarını sağlamak, rol modellerle motivasyonlarını güçlendirmek amacıyla, ekonomiden sosyal hayata birçok alanda örnek teşkil eden ve başarıya yürüyen iş kadınlarının her yıl 8 Mart ‘Dünya Kadınlar Günü’ nde ödüllendiriliyor. 2016 yılında ulusal’a açılarak 2 kategoride ulusaldan ödüller verdik. Her zaman söylediğimiz gibi bu bir yarışma değil başarılı iş kadınlarımızı onure ettiğimiz, beraber alkışladığımız bir platform. Bu yıl 9. Yapacağımız ödül gecemiz 5 Mart akşamı.

PARAMI YÖNETEBİLİYORUM

Paramı Yönetebiliyorum projesi. BUİKAD ile HABİTAT Kalkınma ve Yönetişim derneği ve Visa paydaşlığında yürüyen bir proje. Finansal okur yazarlık projesi ile şehrimizdeki genç, yetişkin, iş veren ya da çalışan her kesime ulaşıp toplumuzda borçlanma ve birikim konularında bilinç oluşturmasını ve finansal okur yazarlığın arttırılmasını amaçlıyoruz. 2 yılda 23 BUİKAD gönüllü üyesi ile 69 lokasyonda 4049 kişiye finansal okuryazarlık eğitimi verdik.

BİZ BİZE SOHBETLER

Cumartesi Biz Bize sohbetleri ile; üyelerimiz arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi hedeflenmiştir. Her ayın 3. Cumartesi günü yapılan sabah kahvaltıları ile hem güzel bir sohbet ortamı sağlanmakta, hem de network ve ticari bağlar geliştirilmektedir. Derneğimizin tüm bu çalışmalarını bir sisteme oturtmak ve bizden sonrakilere yol gösterici olmak adına ISO belgesini aldık

ÇOCUĞUM YANIMDA BEN İŞİMİN BAŞINDA

Çalışan kadının önündeki en büyük engellerden biri çocuk ve yaşlı bakımı. Bu konuda organize sanayi bölgelerinde kreş açılmasının kadın çalışan sayısını arttıracağını düşünüyoruz. “ Çocuğum yanımda ben işimin başında” projemizi ilgili makamlara sunduk. BOSİAD işbirliği ile OSB bölgemizde de bir an önce kreş kurulması ile ilgili adımaları takip ediyoruz. 8000 kadının çalıştığı en büyük organize sanayi bölgesi için umarım en kısa süre içinde çözüme ulaşırız.

KADINLAR İÇİN DAHA ÇOK VE DAHA İYİ İŞLER

Bu sene girişimcilik üzerine de içimize çok sinen bir projeye imza attık. Uzun zamandır verilen girişimcilik eğitimlerinin yeterli olmadığını mutlaka mentörlük ile desteklenmesi gerektiğinin altını çiziyorduk. Ve “ Kadınlar için Daha Çok ve Daha İyi İşler “ projesi ile biraraya geldik. Türkiye’de İnsana Yakışır İş için Kadınların Güçlendirilmesi” projesi Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) işbirliği ile faaliyete geçti. Projenin finansmanı İsveç Uluslararası Kalkınma İşbirliği Ajansı (SIDA) kanalıyla İsveç tarafından sağlanmaktadır.

İstanbul, Bursa, Ankara ve Konya illerinde 400 kadın girişimci adayına girişimcilik eğitimleri verildikten sonra BUİKAD üyeleri tarafından mentörlük desteği verilmiştir.BU proje ile 150 yeni girişimci iş kadınına eğitimlerini tamamladıktan sonra mentörlük desteği verdik. 150 kadından 22’si kendi işini kurdu bu proje ile de eğitim sonrası kendi işini kurabilen kadınların % 2 sınırıda kırmış olduk.

İŞTE SOHBETLER

Kadının sorunlarının sadece kadınların olduğu platformlarda konuşulurark değil, erkek- kadın ayırt etmeden iş insanlarının olduğu ortamlarda konuşulması gerekliliğinden yola çıkışlarak İş’te Sohbetler etkinliğimiz ortaya çıkmıştır. İlk konuğumuz CNN Türk Ekonomi Müdürü Emin Çapa, Yüce Zerey ve Prof. Dr. Emre Alkin oldu. .

BUİKAD ORMANI

Çevremize ve bizden sonra gelecek nesile faydamız olması için İznik-Elbeyli’de Buikad Ormanı-2000 fidanımız ile oluşturduk..

BUİKAD PRESTİJ - EMEĞİN CİNSİYETİ OLMAZ

Ve 2016 yılı itibari ile bir dergimiz var. Bursa iş dünyasının nabzını tutan “Buikad Prestij “ dergisi ile sadece derneğimizin değil Bursa'daki gelişmeleri de takip ediyoruz.

  • Bir yazı dizisi ile dedik ki “Emeğin cinsiyeti olmaz.” Kadınlar iş yaşamının her alanında çalışabilir ve her mesleği yapabilirler. İster batıda ister doğuda, ister şehirde ister köyde kadının çevresine ve ekonomiye katılımı büyük .Dünya nüfusunun yarısını oluşturan kadınlar, toplumların ilerlemesinde de temel aktör durumundadırlar. Ancak kadınların ekonomik yaşama katılımları, toplumsal ve ekonomik kalkınmadan yararlanma düzeyleri nüfuslarıyla doğru orantılı değil. Toplumsal ve ekonomik kalkınma sürecinde kadınların etkin biçimde yer alması, kadınların iş gücüne katılımının ve istihdamının artırılması sürdürülebilir kalkınmanın gerçekleştirilebilmesinde önemli bir unsurdur. Kadını işten uzaklaştıran temel sebepler arasında çocuk ve yaşlı bakımı gelmekte ancak bunların yanında kadınların ve erkeklerin yapabileceği işlere yönelik yargılar da azımsanmayacak payda. Bu yargılar nedeniyle, çalışan kadınların sıklıkla seçmek durumunda kaldığı meslekler evdeki sosyal bakım sorumluluklarının devamı olan hemşirelik, öğretmenlik vb. gibi meslekler. Kullandığımız ifadeler bile kadın ve erkeğe toplumsal roller atamakta. “ adam gibi, kız gibi, bilim adamı, erkek işi, bayan yönetici, işadamı v.b. “ iyi niyet ile seçiliyor olabilir ama unutmayalım dilimiz zihniyetimizi biçimlendiriyor.

KADIN ÜRETİMİN HER ALANINDA ÇALIŞABİLİR

Kadınların erkeklere ait olduklarını düşündükleri meslek gruplarını seçmemeleri nedeni ile; kadın istihdamında ki beklenen yükselişde olamamaktadır. Özelik ile sanayi sektöründe kadının sadece dikiş operatörü olarak çalışabileceği düşüncesine karşıyız. Kadın üretimin her kesiminde çalışabilir ve çok güzel örnekleri var. Forklift operatörlerimiz, boya bölümünde çalışan kadınlarımız gibi. Üretimin dışında da kadını görmek mümkün. İtfaiyeci kadınlarımız, taksi şöförlerimiz, kaporta ustası kadınlar, hergün bir yenisi ekleniyor. Bu yazı dizisi ile de birçok cesur kadın ile tanışma fırsatımız oldu.

KAMU SPOTLARIYLA FARKINDALIK

Hayata geçirdiğiniz son projenizi anlatır mısınız?

Bursa’da bir ilki gerçektirerek bir sivil toplum kuruluşu olarak kamu spotları çektik. 3 alana sesleniyoruz. Evde oturan kadınlarıma iş hayatına atılmaları için, üniversiteden mezun olan kız çcuklarımıza iş hayatına atılmaları için, erkek işverenlere kadın yöneticiler ile çalışmaları için. Bu kamu spotlarının kadın istihdamı ve girişimciliği konusunda ses getireceğine inanıyoruz.

- Kadını Güçlendirme Platformu hakkında bilgi verebilir misiniz?

UN Global Compact’ın insan hakları, çalışma standartları, çevre ve yolsuzlukla mücadele ile ilgili on ilkesini içeren Küresel İlkeler sözleŞmesini imzalayan ve destekleyen BUİKAD; Ayrıca; Birleşmiş Milletler Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kadının Güçlenmesi Birimi ortaklığında oluşturulan Kadınların, tüm sektörlerde ve her düzeyde, ekonomik yaşamın içinde yer alabilmelerini sağlamak amacıyla kadınların güçlenmesini hedefleyen özel sektörün küresel en önemli girişimlerinden biri olan Kadının Güçlenmesi Prensiplerini yani WEPS prensiplerini de desteklemek ve yaygınlaştırmak için elinden gelen tüm işbirliğini göstermek içinde üstüne düşen görevleri yerine getirmeye çalışıyor. Bu kapsamda Busiad ve Yeşim Tekstil paydaşlığı ile Bursada “ Kadının Güçlenmesi Platformu” kurulmasını sağladık. Sürdürülebilir bir kalkınma gerçekleştirilmesinin, kadınların da iş gücüne eşit oranda katılmasıyla gerçekleşeceğine inanıyoruz. Bursa’nın dinamiklerini oluşturan 22 firma ile Global Compact çatısı aldında kadın çalışmalarını beraber takip edip projeler geliştireceğimiz bir platform oluşmuş oldu. Bursa bu platform ile Türkiye’de örnek il olacaktır .

- Bursa OSB’de açılması planlanan kreş ile ilgili çalışmalar olduğu biliniyor. Süreç hakkında bilgi verebilir misiniz?

Türkiye ekonomisinin daha güçlü bir yapıya kavuşmasında sanayi sektörünün hızlı gelişiminin önemli bir payı var. Sanayinin gelişimindeki en kritik konulardan biri kadın istihdamının düşük olması. Türkiye %36 seviyesindeki kadın istihdam oranı ile Avrupa ülkeleri arasında kadınların en az istihdam edildiği ülkelerden biri. Kadınların sanayi sektöründe istihdam edilme oranı ise %15,2.

  • Dünya Ekonomik Forumu'nun, 2017 yılında hazırladığı Toplumsal Cinsiyet Uçurumu Raporu’na göre, ekonomik yaşama katılımda cinsiyet eşitsizliği sıralamasında ülkemiz, 144 ülke arasında 131‘inci . Geçtiğimiz yıl 130. sırada yer alan Türkiye’de kadınların iş gücüne katılım oranı %33’den %36’ya çıktı
  • İş gücüne katılım oranı arttığı halde cinsiyet eşitsizliği sıralamasında geriye düşmemizin sebebi ise kadınların ev ve bakım işlerinde yer alması, ücret eşitsizliği gibi konular gündeme. Kadın istihdamını azaltan faktörlere baktığımızda çocuk bakımının en önemli nedenlerden biri olduğunu gözlemliyoruz.
  • İşgücüne katılmayan 100 kadından 61,2’si işgücüne katılmama nedeni olarak "ev kadını" olmalarını gösteriyor. Aynı araştırmaya göre, çocuklarına bakım hizmeti verilmesi durumunda çalışmak isteyecek kadınların oranı yüzde 80 olarak ortaya çıkıyor. 2016 yılında TÜRKONFED tarafından yapılan İş Dünyasında Kadın 2. Faz raporuna göre, 2010-2015 yılları arasında yaklaşık 1 milyon kadın çocuk bakımı, 112 bin kadın ise yaşlı bakımı sebebiyle iş hayatını bırakmış.
  • Kreş sayısının yetersizliği, ücretlerin yüksekliği ve hizmet kalitesine olan güvensizlik, annelerin iş hayatı yerine çocuk bakımını üstlenmesine neden oluyor. Kadınlar çalışma kararı alırken evde çocuklarının kimler tarafından bakılacağını göz önünde bulundurmak zorunda kalıyor. Çocuk bakımının kurumsallaşmasındaki yetersizlik ve uygun çocuk bakım tesislerinin eksikliği, kadınların çalışma yaşamlarını doğrudan etkiliyor. “Çocuğum yanımda ben işimin başında”, kreş projemiz ile kadınların istihdam edilmelerinin önündeki en büyük engellerden biri olan çocuk bakımı konusuna odaklanarak, kadınlara işgücüne katılımları için destek vermeyi amaçlıyor.
  • Bu projede BOSİAD ile güçlerimizi birleştirdik. Amacımız sadece Bursa OSB de değil, Türkiyedeki tüm OSB'lerde kreş kurulmasına öncülük etmek.

Bursa’da 20'nin üzerinde OSB bölgemiz var. Kreşi olan tek bir şirketimiz var ne acıdır ki. 150 ve üzeri kadın çalışanı olan şirketler için zorunluluk olduğu için şirketler kendi bünyelerinde değil dışarıdaki kreşler ile anlaşarak bu işi çözmeye çalışıyorlar ancak bu çözümde annenin aklı çocuğunda kaldığı için iş hayatına dönmesini veya verimliliğini etkiliyor.

İş hayatında kadın olmanın getirdiği farklılıklara inanır mısınız?

Ben hep şunu söylüyorum. Cinsiyetime göre değil, yaptığım işe göre değerlendirilmek bir ayrıcalık olmamalı. Her 2 cinsin birbirine göre avantaj ve dezavantajları var. Annelik duygumuz nedeni ile empati kurma yeteneğimiz daha gelişmiş durumda,olaylara daha geniş bir perspektifden bakabiliyoruz, çok yönlü düşünme becerimiz var. Bunlar olumlu taraflarımız olmak ile birlikte; fazla duygusal oluşumuz, çok fazla detaya giriyor olmamız bazen olumsuz özeliklerimiz olarak görülebilir. Önemli olan bu farklılıkları harmanlayarak aynı iş ortamında beraber başarıya ulaşmak

KADIN GÜÇLENİR İSE TÜRKİYE GÜÇLENİR

Kadınların ekonomik yaşama daha fazla katılmaları, kalkınma ve büyümeden daha fazla pay almaları ve aile içindeki konumlarında iyileşme sağlanması, kalkınmışlığın gerekleri arasında yer almaktadır. Kadınların iş gücüne dolayısıyla ekonomiye kazandırılması; tüm ülke için bir kazanç, kalkınmanın hızlandırılması ve büyümenin dengeli bir yapıya kavuşmasında da önemli bir etken olacaktır. Unutmamalıyız ki “ Kadın Güçlenir ise Toplum Güçlenir.