Türkiye'de corona virüs salgını nedeniyle kadınların yaşadığı sorunların artması nedeniyle kadın örgütleri yayınladıkları ortak bildiride kadınların yaşam şartlarının iyileştirilmesi için 6 konuda alınması gereken önlemler konusunda çağrıda bulundu.

İşte kadın örgütlerinin bildirisi;

Korona Günlerinde de Kadınlar Birlikte Güçlü!

Evde kalan, çalışmak zorunda olduğu için evde kalamayan, işinden olan, kalacak evi olmayan, evde kalsa da güvende olmayan, evini bırakıp buraya iltica etmiş olan, yasal statüsü olmayan, LGBTİ+ kimliğinden veya yöneliminden dolayı evde baskı gören, ev işinden çıldıran, evinin kirasını ödeyemeyen, evinden atılan, evdeki herkese bakması beklenen, yalnızlaşan ya da kalabalıktan nefes alacak yer bulamayan biz kadınlar korona günlerinde de birlikte güçlüyüz, birbirimizin güvencesiyiz! Salgının önlenmesi için kapanmamız beklenen evlerde şiddete uğramamayı, ücretli izinle ve güvenceli şekilde evde kalabilmeyi, evin tüm iş yükünü çekmemeyi, bu süreçte alınan önlem ve yükseltilen taleplerde dikkate alınmayı ve çok daha fazlasını hak ediyoruz. Yaşamak için evde kalmak, evde kaldığımız için yoksulluktan ve erkek şiddetinden ölmemek için sesleniyoruz:

1- Üretim durdurulsun, zorunlu olmayan sektörlerde çalışanlara ücretli izin!

Evde kalamıyoruz. Çünkü “çarklar dönmeye devam edecek” diyenler evde kalmamızın koşullarını yaratmak yerine hayatlarımıza kastediyor! Birçoğumuz hala dışarıda çalışmaya devam etmek zorundayız. En güvencesiz işlerde çalıştığımız için evden çalışma, ücretli izin olanaklarına sahip değiliz. Bu güvencesizlik seks işçisi veya mülteci ve göçmen kadınlar için katlanarak artıyor. Tekstil sektörü gibi zorunlu olmayan sektörlerde hala çalıştırılıyoruz. Çoğunluğunu kadınların oluşturduğu hizmet sektörünün bir kısmı çalışmaya devam ettiği gibi, pek çoğunda çalışanlar ya işten çıkarıldı ya da ücretsiz izne çıkarıldı. Bir yandan yoksullaşırken bir yandan üzerimize bindirilen ödeme yüküyle başa çıkamıyoruz. Küresel salgın tehlikesi bitene kadar, çeşitli ülkelerde olduğu gibi, elektrik, su, doğalgaz, telefon, internet ücretsiz olmalı, kira bedelleri alınmamalı, ücretsiz gıda yardımı yapılmalı. Bu süreçte çalışması zorunlu olan sağlık gibi sektörlerde çalışanların ise iş yükünün artmaması ve salgının yayılmaması için de üretimin durdurulması gereklidir. İşten çıkarılanlar için koşulsuz işsizlik maaşı, zorunlu olmayan sektörlerde çalışan herkese derhal ücretli izin istiyoruz! Çalışması zorunlu olan sektörlerin çalışanlarına ise yeterli ekipman sağlanmasını, yaygın test uygulanmasını, can güvenliğimizin sağlanmasını istiyoruz!

2- Ev işi herkesin işi!

O evlerde sadece biz yaşamıyoruz. Ancak karantina günlerinde evin temizliğinden, yemeğe, okula gitmeyen çocuklarla ilgilenmekten yaşlıların bakımına tüm işler bizim omuzlarımızda. Kadınların ev içindeki görünmeyen emeği katlanarak artıyor. İşe gitmedikleri için evde kalan erkekler ise kendilerini o evlerde misafir hissetmeye meyilli. Bir engeli olmayan herkes zorunlu olan tüm temizlik, bakım gibi işleri eşit biçimde üstlenmelidir! Her fırsatta kadınlarla erkeklerin eşit olmadığını söyleyen yöneticiler bu eşitsizliğin derinleşmesinden sorumludur. Bunun değişmesi de ancak eşitliği önceleyen bir bakış açısının, her türlü iletişim aracıyla, toplumun tüm kesimlerine yaygınlaştırılmasıyla mümkün.

3- Karantinada 6284 hayat kurtarır!

İçine kapandığımız evler, öldürülen kadınların yüzde yetmiş beşinin cinayet mahalli. Yani pek çoğumuz için en tehlikeli yer. Buna rağmen Hâkim ve Savcılar Kurulu kadınların en önemli güvencesi olan 6284 sayılı Kanunu neredeyse askıya alan bir karar verdi ve şiddet uygulayanın evden uzaklaştırılmasını zorlaştırdı. Kadınlara şiddet uygulayanların cezaevinden erken çıkmasını sağlayacak infaz düzenlemesi gündemdeyken kimse salıverilen şiddet faillerinin nasıl denetleneceğini, hele salgın sürecinde kadınların güvenliğinin nasıl sağlanacağını konuşmuyor. 6284 askıya alınacağına erkek şiddetinin arttığı bu dönemde daha etkili uygulanmalı, uzaklaştırma kararlarının alınması zorlaşmak yerine kolaylaşmalı ve denetlenmeli, kadınlar İstanbul Sözleşmesi’nin öngördüğü şekilde önleyici ve koruyucu mekanizmalara erişebilmeli!

4- Erkek şiddeti artarken yetkililer ne yapıyor?

Dünyanın farklı yerlerinde çeşitli örnek uygulamalar görüyoruz. Fransa İçişleri Bakanlığı süpermarketlerde kadınlar için başvuru/danışma standları açıyor. Avustralya hükümeti korona virüsü krizi nedeniyle artan şiddeti önlemek ve mağdur kadınları desteklemek üzere 92 milyon dolarlık bir destek paketi hazırladı. Merak ediyoruz: Erkek şiddeti geçen yılın aynı ayına oranla %38,2 artmışken örneğin Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ne yapıyor? ALO 183 hattının acil şiddet hattına dönüştürülmesi veya kadına yönelik şiddetle ilgili acil hat oluşturulması gerekiyor. Aynı şekilde ALO 155’in gerekli hemen ihbarları alması ve vaktinde müdahale etmesi şart. Çünkü şiddet failleriyle aynı evlerde kalmak zorunda bırakılan kadınların aramak için ikinci bir şansı olmayabilir. Sığınaklarda hem kadınların hem çalışanların sağlıklarının nasıl güvence altına alındığı konusunda şeffaf bir süreç işletilmeli, test yapılmalı. Korona krizinin, şiddet gören kadınların sığınaklara kabulünün önüne geçmemesi, bir yandan da salgın riskinin en aza indirilmesi için neler yapılıyor? Kalabalıkların bir arada kalmadığı, düşük kapasiteli daha fazla alternatif sığınma alanı sağlanmalı. Ama bunun yerine, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’ne atanan kayyumun sığınak başvurularını durdurması veya belediye hesaplarının bloke edilmesi örneklerinde olduğu gibi, yerel yönetimlerin girişimleri ve mevcut mekanizmaları dahi engelleniyor. Halbuki kadına şiddet ile ilgili belediyeler dahil sorumlu tüm kamu kurum ve kuruluşları acil koordinasyon birimi oluşturmalı. Artan erkek şiddetine karşı alanda çalışan kadın örgütlerinin de katılımıyla acil önlem planı hazırlanmalı, çünkü koronavirüse karşı mücadeleyi ayrımcılıkla, ötekileştirmeyle değil barış içinde, dayanışmayla kazanabiliriz!

5- Cezaevlerinde kimse virüsle baş başa bırakılamaz! Ama ya kadınların ve çocukların can güvenliği?

Baroların ilgili komisyonları cezaevlerinin kapasitesinin çok üstünde tutuklu ve hükümlünün bulunduğunu, hijyen koşullarının olmadığını açıkladı. Görüşlerin yasaklanmasıyla endişeli yakınları cezaevlerindekilerin durumlarından ancak haftada bir telefon konuşmalarıyla haberdar olabiliyor. Cezaevinde hücrede kalan ve yalnızlaştırılan trans mahpuslar için durum daha da ağır. Mahpusların sağlık hakkı için önlemler alınmalı, test uygulanmalı, dezenfektan, temizlik malzemeleri, maske, eldiven, kolonya verilmeli, su kotası kaldırılmalı, 24 saat sıcak su verilmeli. Yeterli sağlık hizmeti ve sağlıklı beslenme sağlanmalı, yemekler bunu gözeterek iyileştirilmeli. Karmakarışık ve son derece adaletsiz bir infaz düzenlemesiyle açık cezaevinde olan, kadınları veya çocukları yaralamış, öldürmüş, zarar vermiş olan erkeklerin cezaevinden çıkmasının önü açılırken kadınlara şiddete karşı başvurabilecekleri etkili bir koruma mekanizması sağlanmıyor. Koşullu salıverileceklerin veya izne çıkarılacakların nasıl denetleneceği, kadınların ve çocukların evlerine, bedenlerine ve hayatlarına yeniden musallat olmalarının nasıl engelleneceği açıklanmadan serbest bırakmak, kadınların koronadan değilse erkek şiddetinden ölmesine davetiye çıkarmaktır. Bir yandan da gazeteciler, siyasetçiler, politik tutsaklar sırf muhalif oldukları için virüse terk ediliyor. Çocuklu ve hasta mahpuslar arasında dahi bu ayrım yapılıyor. Cezaevlerindeki hasta ve yaşlı mahkumlar ile hamile ve çocuklu kadınlar ayrım gözetilmeksizin serbest bırakılmalı. Devlete karşı suç işlediği iddia edilenler, kronik hastalığı veya küçük yaşta çocuğu olsa bile salgın riskiyle karşı karşıyayken, bir kadını yaraladığı için cezaevinde olan erkekler o kadınların yaşadığı evlere hiçbir tedbir alınmadan geri gönderiliyor. Biz öncelikle yaşamı savunuyoruz. Cezaevlerinde kimse can güvenliklerinin sağlanamadığı koşullarda tutulmamalı, ama kendilerine şiddet uygulayan erkekler cezaevinde olduğu için rahat nefes alan kadınların can güvenliği de tehlikeye atılmamalı.

6. Hepimiz için, sağlıkçıların sağlığı korunsun!

Korona günlerinde halk sağlığı için en büyük mücadeleyi veren sağlık çalışanları büyük risk altında. Koruyucu ekipmanları yetersiz, yaygın test uygulanmıyor, hasta bilgileri saklanıyor. Sağlık sektörünün parçası olan, temizlik işçileri, hasta bakıcılar, sekreterler, laboratuvar teknikerleri, yemekhane personelleri sağlık iş kolunda görünmedikleri için bu süreçte hemşire ve doktorlar için alınan özel önlemlerden faydalanamıyor ve ayrımcılığa maruz kalıyor. Her an virüsün bulaşması ve bunun yayılmasına vesile olma endişesi ile yaşamaları yetmezmiş gibi evlerine gittiklerinde yemek, bulaşık, çamaşır ve diğer ev işleri ile çocuk ve yaşlı bakımı da üstlerine yıkılıyor. Bu şartlar altında nasıl önlem almaları ve kendilerini korumaları beklenebilir? Sağlık çalışanlarının koruyucu ekipmanları sağlansın, yaygın test uygulansın, sağlık çalışanlarının çocuklarının bakımı için devlet sorumluluk alsın, virüsün evlere yayılmasını önlemek için sağlık çalışanlarının barınma sorunu çözülsün! Ayrıca, KHK ile işten atılan, beraat eden, takipsizlik kararı verilen veya atama bekleyen sağlık emekçileri hemen ve hiçbir şart gözetmeden görevlerine başlatılsın!

  1. 17+ Alevi Kadınlar
  2. 78’li Kadınlar
  3. Adalar Vakfı Kadın Çalışma Grubu
  4. Adana Kadın Dayanışma Merkezi ve Sığınmaevi Derneği (AKDAM)
  5. Altı Nokta Körler Derneği Kadın Meclisi
  6. Amazon Kadın ve Yaşam Derneği
  7. Anarşist Kadınlar
  8. Ankara Batıkent Yeni Yaşam Derneği'nden Kadınlar
  9. Ankara Kadın Platformu
  10. Antakya Kadın Dayanışması
  11. Antalya Biz Cinsel Yönelim ve Cinsiyet Kimliği Araştırmaları Derneği
  12. Antalya Kadın Danışma Merkezi ve Dayanışma Derneği
  13. Antalya Kadın Platformu
  14. Antalyalı Feministler
  15. Barış Anneleri
  16. Başlangıç Kadın Meclisi
  17. BEKSAV Kadın Meclisi
  18. Birleşik Kürt Kadın Platformu / Platforma Yekitiya Jinên Kurd
  19. Bodrum Kadın Dayanışma Derneği
  20. Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği
  21. Çanakkale Kadın Dayanışması
  22. Çanakkale Kadın El Emeğini Değerlendirme Derneği ve Kadın Danışma Merkezi (ELDER)
  23. Çekim Yapan Kadınlar
  24. Çekmeköy Kadın Meclisi
  25. Datça Kadın Platformu
  26. DBP Kadın Grubu
  27. Demir Leblebi Fanzin
  28. Demokratik Alevi Derneği Kadın Meclisi
  29. Demokratik Kadın Hareketi
  30. Demokratik Toplum Kongresi Kadın Komisyonu
  31. Deniz Yıldızı Kadın Dayanışma Derneği
  32. Denizli Kadın Platformu
  33. Denizli Kadınlar Birlikte Güçlü
  34. Dersimli Kadınlar
  35. Dicle Amed Kadın Platformu
  36. Didim Kibele Kadın Derneği
  37. Dikili Kadın Platformu
  38. Dünya Kadın Yürüyüşü Türkiye Koordinasyonu
  39. erktolia
  40. Erzincan Katre Kadın Danışma ve Dayanışma Derneği
  41. Eşit Yaşam Derneği
  42. Eşitlik, Adalet, Kadın Platformu
  43. EŞİTİZ - Eşitlik İzleme Kadın Grubu
  44. EV-EK-SEN'li kadınlar
  45. Femin Art Uluslararası Kadın Sanatçılar Derneği
  46. Feminamfi
  47. Fethiye Kadın Danışma Dayanışma Derneği
  48. FKF’li Kadınlar
  49. Foça Barış Kadınları
  50. Foça Kent Konseyi Kadın Meclisleri
  51. Gaia Dergi
  52. Genç Lgbti+ Derneği
  53. Göç ve İnsani Yardım Vakfı'ndan
  54. Gözaltında Cinsel Taciz ve Tecavüze Karşı Hukuki Yardım Bürosu
  55. Halkevci Kadınlar
  56. Hatay Kadınlar Birlikte Güçlü
  57. Havle Kadın Derneği
  58. Hayat Ağacı Kadın Kooperatifi
  59. HDK Kadın Meclisleri
  60. HDP Kadın Meclisi
  61. İDP’li Kadınlar
  62. İlerici Kadınlar Meclisi
  63. İmece Ev İşçileri Sendikası
  64. İnsan Hakları Derneği Ankara Şubesi Kadın Komisyonu - İHD İstanbul Şubesi Kadın Komisyonu - İHD İzmir Şubesi Kadın Komisyonu
  65. İRİS Eşitlik Gözlem Grubu
  66. İskenderun Kadın Platformu
  67. İşte Kadınlar Haber Sitesi
  68. İzmir Kadın Dayanışma Derneği
  69. İzmir Kadınlar Birlikte Güçlü
  70. Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu
  71. Kadın Dayanışma Vakfı
  72. Kadın Emeği Kolektifi
  73. Kadın Erkek Birlikte Sosyal Eşitlik Derneği
  74. Kadın Kültür Sanat ve Edebiyat Derneği (Kased)
  75. Kadın Meclisleri
  76. Kadın Partisi
  77. Kadın Savunma Ağı
  78. Kadınlar Birlikte Güçlü - İstanbul
  79. Kadınlara Hukuki Destek Merkezi (KAHDEM)
  80. Kadınlarla Dayanışma Vakfı (KADAV)
  81. Kadınların Kurtuluşu
  82. Kampüs Cadıları
  83. Karadeniz Kadın Dayanışma Derneği
  84. KAZETE-Bağımsız Kadın Gazetesi
  85. KESK kadın meclisi
  86. Kırkyama Kadın Dayanışması
  87. Kırmızı Biber Derneği
  88. Kocaeli Kadın Platformu
  89. KOSKA - Kuzey Ormanları Savunması Kadınları
  90. Koza Kadın Derneği
  91. Lambdaistanbul LGBTİ Dayanışma Derneği
  92. Lotus Kadın Dayanışma ve Yaşam Derneği
  93. Maltepeli Kadınlar
  94. Mardin Şahmaran Kadın Platformu
  95. MED Tutuklu ve Hükümlü Aileleri Hukuki ve Dayanışma Dernekleri Federasyonu Kadın Meclisi
  96. Mersin Kadın Platformu
  97. Mezopotamya Kadın Gazeteciler Platformu
  98. Mezopotamya Kadın Kalemi Platformu / Platforma Pénûsa Jinén Mezopotamya
  99. Mor Dayanışma
  100. Mor Sarmaşık
  101. Muğla Emek Benim Kadın Derneği
  102. Muğla Karya Kadın Derneği
  103. Nar Kadın Dayanışması
  104. Özgür Genç Kadın
  105. Özgürlük İçin Hukukçular Derneği Kadın Komisyonu
  106. Rosa Kadın Derneği
  107. Samsun Kadın Dayanışması
  108. Sınır Tanımayan Kadınlar
  109. SODA – Sosyal Dayanışma Ağı
  110. Sosyal Haklar Derneği’nden Kadınlar
  111. Sosyalist Kadın Meclisleri
  112. Sosyo-politik Saha Araştırmaları Merkezi Kadın Grubu
  113. Süryani Kadın Derneği
  114. Şanlıurfa Barosu Kadın Hakları Merkezi
  115. Tarsus Kadın Platformu
  116. Tevgera Jinên Azad (TJA)
  117. TMMOB Amed İKK Kadın Çalışma Grubu - İstanbul İKK Kadın Komisyonu - İzmir İKK Kadın Çalışma Grubu - Mersin İKK Kadın Çalışma Grubu - Şehir Plancıları Odası Kadın Komisyonu
  118. Trabzon Demokratik Kadın Platformu
  119. TTB Kadın Hekimlik ve Kadın Sağlığı Kolu
  120. Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu
  121. Üniversite Kadın Meclisleri
  122. Üniversiteli Kadın Kolektifi
  123. Urfa İl Kadın Platformu
  124. Urfa Mezopotamya Kadın Kooperatifi
  125. Urfa Yaşamevi Kadın Dayanışma Derneği
  126. Van Barosu Kadın Komisyonu
  127. Van Mavigöl Kadın Derneği
  128. Van Star Kadın Derneği
  129. Xavasor Kadın Kooperatifi
  130. Yaşamak İstiyoruz İnisiyatifi
  131. Yeni Demokrat Kadın
  132. Yeniyol'dan Kadınlar
  133. Yeşil Feministler
  134. Yeşil Sol Kadınlar
  135. Yoğurtçu Kadın Forumu
  136. Zonguldak Kadın Platformu
  137. Zorla Alıkonulan Kadınlar İçin Mücadele Platformu