Bir soru...
Sadece tek bir soru hayatınızı değiştirebilir mi?
Elbette o güne kadar yaşadıklarınız, okuduklarınız, gözlemlediklerinizdir düşüncelerinizi şekillendiren, sizi siz yapan ama işte o tek cümle
biriktirdiklerinizin açığa çıkmasına yeter de artar bile...
Tıpkı Handike'nin kurucusu iş kadın Sevil İke'nin yaşadıkları gibi...
Sevil İke, yüksek lisans tezini yazarken bir gün annesi odasına girip ona bir soru yönelttiğinde kendi işini kurmaya karar vermiş...
İşte soru;
"Annem birden odama girip kızım bu kadar yazıp çiziyorsunuz okuyorsunuz kadın hakları, kadının özgürleşmesi gerektiğini savunuyorsunuz ama bunun
kadınlara ne yararı oluyor diye bir soru yönelti bana!!
Ve ardından kadınların ekonomik olarak özgürleşmeleri gerektiğini söyleyip odadan çıktı.
Sorusuna cevap vermeme izin vermemişti ve o gün bütün gün düşündüm ne yapabilirim diye."
Sevil İke, düşünmüş... düşünmüş... düşünmüş..
Ve sonunda bölge kadınlarının ekonomik güçlerini elde edebilmeleri için bir sosyal girişim olan Handike'yi kurmuş...
İşte sosyal girşimci bir kadın olan Sevil İke'nin Handike kurma öyküsü...
SEVİL İKE KİMDİR?
SEKİZ ÇOCUKLU AİLEDE BÜYÜDÜ
Eğitim hayatınız nasıl ilerledi?
1 Nisan 1990 tarihinde Hakkari’nin Yüksekova ilçesinde doğdum. Sekiz kişilik bir ailenin sondan üçüncü çocuğu olarak dünyaya geldim. İlkokul, ortaokul ve lise eğitimimi Hakkari’de bitirdim. Babamın eğitime verdiği önem nedeniyle bu coğrafyada doğmuş bir kız çocuğu olarak şanslıydım ve çok küçük yaşta ilkokula başladım.
Annem okuma yazmayı ben üç yaşındayken öğrettiği için, hemen okula başlamak istemiştim. O dönem beni okula göndermek zorunda kaldılar çünkü ablamın okula gitmesine izin vermez, arkasından ağlardım hatta bir keresinde ablamı takip edip gizliden sınıfa girmişliğim bile var ve bunları yaparken 4 yaşındaydım.
Babam Hetem İke, Yüksekova Belediye Başkanlığı yaptı. Hakkari Yüksekova'da gazetecileri otelde ağırlamak yerine her zaman evde ağırlardı. Politik bir ailede büyüdüğüm için eve hemen hemen her gün gazeteciler gelirdi ve ben çok özenirdim.
En büyük hayalim bir gün gazeteci olmaktı. Çocukluğumdan beri hayalini kurduğum Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesini 2009 yılında kazandım ve istanbul’a yerleştim ve 2014 yılında İletişim Fakültesinden mezun oldum. Kadın hakları ve kadınların kamusal alanda yaşadıkları problemler, yaşadığım coğrafya nedeniyle üzerinde düşündüğüm ve aslında rahatsız olduğum problemdi. Çalıştığım kurumsal şirketten çıkma kararı alarak aynı yıl öğrenciliğime geri döndüm. Kadın Çalışmaları (ABD) Tezli Yüksek Lisans eğitimine başladım. Feminist teori ile ilgili araştırma yapmak için ; Amerika’nın Boston şehrinde 2015 yılında 6 ay kalarak tez için araştırma yaptım. Amerika’dan döndükten sonra Suriye’li mültecilere yardımcı olabilmek için çeşitli STK’larda gönüllü olarak çalışmaya başladım. Aynı zamanda hala kırsal bölgelerde insan hakları ve kadınların bilinçlenmesi ile ilgili gönüllü olarak STK’larda çalışmalarıma devam ediyorum.
ULUSAL MEDYADA MUHABİRLİK YAPTI
Kariyer yolculuğunuz nasıl ilerledi, yıllara göre hangi şirketlerde çalıştınız?
Öğrenciliğimin ilk yıllarında Birgün Gazetesi, Kanal D, TRT gibi kurumsal şirketlerde çalıştım. 2010 yılında Birgün gazetesinde muhabir olarak başladım ve muhabir olmak benim çocukluğumdan bu yana hayalini kurduğum, en çok olmak istediğim pozisyondu. Yalnız işin içine girince hem okul hem saha da olmak inanılmaz yormuştu beni. Birçok haberim yayınlandı ve yaptığım haberlerin yayınlanması inanılmaz bir duyguydu benim için. 2012 yılında reji asistanı olarak Kanal D’de çalışmaya başladım. 2013-2014 yılında TRT’de görüntü yönetmeninin yanında kurgu asistanı olarak çalıştım.
İçerik üretimi, fotoğrafçılık, kameramanlık, muhabirlik, halkla ilişkiler ve kadın çalışmalarında uzman olduğumu düşünüyorum. Çok hızlı karar veren, aldığım kararları her zaman uygulamaya çalışan, uygularken hızlı davrandığım için hatalar yapmış biriyim. Kadın hakları, çocuk hakları ve genelde insan hakları konusunda inanılmaz hassasım. Çalışmayı, üretmeyi seviyorum yani durağan biri değilim, evet bazen yorucu olabiliyor ama enerjimi ne kadar daha yararlı olabilirim şeklinde tüketmeye çalışıyorum ve bu beni mutlu dolayısıyla motive etmeye yetiyor.
ANNESİNİN SORUSU HAYATINI DEĞİŞTİRDİ
Kendi işinizi kurmaya hangi yıl, nasıl karar verdiniz? Şirketi kurarken hangi zorlukları yaşadınız, nasıl başa çıktınız?
2015 yılında yüksek lisans tezimi yazdığım dönem, yani Amerika’dan döndüğüm yaz annemlerin yanına Hakkari'ye gittim. Hem tezimi yazar hem de ailemle vakit geçiririm diye düşünüyordum. Ben sürekli araştırma yapıp kitaplardan tezim için farklı okumalar yaparken, annem birden odama girip kızım bu kadar yazıp çiziyorsunuz okuyorsunuz kadın hakları, kadının özgürleşmesi gerektiğini savunuyorsunuz ama bunun kadınlara ne yararı oluyor diye bir soru yönelti bana!!
Ve ardından kadınların ekonomik olarak özgürleşmeleri gerektiğini söyleyip odadan çıktı. Sorusuna cevap vermeme izin vermemişti ve o gün bütün gün düşündüm ne yapabilirim diye. Tabiki yazıp, çizmek çok değerli hala aynı düşüncedeyim ama annemin söylediği şey de çok değerliydi. Özellikle kırsal bölgelerde kadınların gerçekten ekonomik özgürlükleri olmalıydı. Kendi istekleri doğrultusunda, ne yapmak istediklerine kendileri karar vermeliydiler.
Kadınları ekonomik alana nasıl dahil edebilirim üzerine kafa yormaya başladım. En iyi yapabildikleri işlerle başlamamız gerektiğine karar verdim.
Hakkari'de üretilen mükemmel yöresel kıyafetleri daha farklı dizayn ederek pazarlanabileneceği fikri ile yola çıktım. Tabi bu yol o kadar kısa olmadı. Çünkü almam gereken milyonlarca bilgi, milyonlarca eğitim vardı.
HAMDİ ULUKAYA GİRİŞİMİ'NDE EĞİTİM ALDI
2017 Yılında kadınların sosyal alanda var olabilmesi ile ilgili girişimimi hayata geçirmek, şirketleşmek için Hamdi Ulukaya Girişimi'ne başvurdum.
2017 Yılında Girişimci adayı olarak kabul edildim. Hamdi Ulukaya Girişimi ile birlikte 1 ay İstanbul ve Amerika'nın New York şehrinde eğitim aldım. Eğitimler sonunda, sosyal alanda var olamayan kadınları ekonomik alana dahil etmek ile ilgili girişimimi handike.net ile hayata geçirdim.
Hakkari’de önceden kurulmuş olan küçük bir atölyede 10 kadın ile birlikte otantik kadın kıyafetleri üretmeye başladık. Amacım, yurt dışı pazarında Ebay, Etsy, Amazon ve kendi satış sitelerimiz üzerinden pazarlamaktı. Tabii ki ilk girişimim o kadar kolay olmadı. Şirketimi Paypal hesabında yaşanan zorluklardan dolayı Amerika'da açtım. İstanbul’da yaşıyordum ama her hafta Hakkari'ye gitmek zorunda kalıyordum. Pazarlamada inanılmaz problemlerle karşılaştım, kıyafetlerimizi pazarlayamadığım için her geçen gün daha fazla umutsuzluğa kapıldım.
Önceden kurulmuş bir atölye ile çalışmak yeterince zorlu bir deneyim olmuştu benim için. Anlaşmazlıklar da pazarlama probleminin üzerine gelince, işi değiştirmeye karar verdim. Benim için önemli olan kadınların para kazanmasıydı. Atölye yine tekstil üzerine olacaktı ama yurt dışına
pazarlayabileceğimiz bir ürün piyasaya sürmeliydik.
MÜZİK ALETLERİ İÇİN KILIF ÜRETİYORLAR
Eşimin müzik aleti mağazası dükkanı var. Enstrüman kılıfları yurt dışında en çok talep edilen ürünler arasındaydı. Bana enstrüman kılıfı üretebileceğimizi ve pazarlamasının da daha kolay olduğunu söyledi. Bütün her şeye yeniden başlayıp İstanbul’da kendi atölyemizi kurduk. Çok zor oldu benim için kalıp paraları, enstrüman seçimleri derken işi değiştirdim.
2019’da İstanbul’da kurduğumuz atölyede sürekli 5 kadın çalışanımız var. Ürünlerimiz her ay en az 150 adet satılıyor. Her şey çok güzel ilerliyor. Sosyal Girişimci olmak insanı inanılmaz güzel duygularla doyuruyor diye düşünüyorum. En büyük hayalim kız çocuklarının eğitim haklarının ellerinden alınmadığı, kendi kararlarını kendilerinin verdiği, toplumsal cinsiyet eşitliğinin bütün dünyada var olduğu bir gelecek hayali kuruyorum. Bunun için gelecek planlarımda Türkiye’de daha fazla kadının ekonomik alanda var olabilmesi için birçok şehirde atölyeler kurmayı planlıyorum. Bunu da özellikle kırsal bölgelerde açacağım atölyelerle desteklemeyi ve aynı zamanda kadınların bu atölyelerde hem üretip hem de kendilerini geliştirebilecekleri bir alan oluşturmak istiyorum.
Daha yeni başlamış gibi her gün atölyeye gidiyorum. Çünkü bu hayal için yapmamız gereken çok iş var.
Şirketinizde tam olarak hangi hizmetleri veriyorsunuz?
Handike Sosyal bir Girişim. Handike’nin bütün çalışanları kadın olmak zorunda ve yenilikler ile geliştirdiğimiz geri dönüşümlü enstrüman kılıfları üretiyoruz. Avrupa ve Amerika’da amazon üzerinden satışa sunuyoruz. Aynı zamanda Türkiye’nin en büyük etnik enstrüman mağazası Sala Müzik'te satışa sunuyoruz.
Ürünümüzün bütün kalıbı, dizaynı her şeyi bize ait. Müşterilerin özellikle bizi tercih etmelerinin sebebi, enstrüman kılıflarının çok hafif , korunaklı ve kaliteli olması. Atölyede sadece kadınların çalışıyor olması da bizi ayrıcalıklı kılıyor.Yurtdışı pazarında diyebiliriz. Handike olarak özellikle kırsal bölgelerde olmak üzere her şehre bir atölye kurmak amacımız. İstanbul'da olan atölyemizi Türkiye’nin her yerine taşıyarak daha fazla kadının bizimle beraber büyümesini amaçlamaktayız.
KADINLAR RAKİP OLARAK GÖRÜLMÜYOR
Bir kadın olarak sizin gözlemleriniz deneyimleriniz neler, kadınlar iş hayatında hangi engellerle karşılaşıyor?
Dünyada ve Türkiye’de özellikle girişimcilik daha yeni yeni benimsenmeye başladığı için, kadınlar herhangi bir iş yaptıklarında erkekler tarafından pek rakip olarak görülmüyorlar. Fakat en iyi çalışan rakipleri kadınlar, bunu görmek istemiyorlar. Erkekler erkeklerle iş yapmayı daha çok sevmekte veya bu şekilde alışmış da olabilirler.
Yaşadığımız en büyük zorlukları ürün almak için atölyenin dışına çıktığımızda yaşıyoruz sanırım. 'Siz bu kumaşları taşıyamazsınız, bir defalığına yardımcı olabilirim bir dahakine yanınızda erkek getirin' diye kızdıkları çok oldu.
Bir kadın sosyal girişimci olarak en çok yaşadığım zorlukların başında işimde hep kadınların kocaları ile uğraşmak zorunda kaldım. 'Eşim işe girerse yemeği kim yapacak, çocuklara kim bakacak' soruları hep soruluyor. Bu sorulara cevap vermek, maalesef erkekleri ikna etmek zorunda kalmak çok can sıkıcı olabiliyor. İşe girdiklerinde maaş günü, parayı kendilerine vermemi isteyen erkekler bile oldu. Eşi atölyede çalışıyor ama kendisinde o hakkı bulup 'maaşı bana ödersin' diyenler, 'eşim size güvenmiyor bizi yarı yolda bırakacağını söylüyor' diyen kadınlar. Ben bu konularda yaşadığım bütün zorlukları Hakkari'de daha fazla yaşadım. İstanbul biraz da olsa kadının iş hayatında var olmasına daha alışkın ama kırsal bölgelerde bunu çok daha ağır yaşıyorsunuz diyebilirim.
FARKLI RENKLER MÜKEMMELİ GETİRİR
Kadın istihdamında daha fazla kadının yer alması için kadınlara ve erkeklere bir çağrıda bulunur musunuz?
Kadınlarla çalışmak ekonomik olarak bütün dünyayı daha iyi, daha yaşanılabilir bir yer haline dönüştürüyor. Düşünsenize nüfusun yarısını oluşturan kadınları, ekonomik alandan çıkarıyor olmanız ne kadar mantıklı. Kadınlarla çalışmak, yaptığınız işin her zaman daha yükseğe taşınmasını sağlar. Daha fazla kadını işe almanız, daha fazla ekonomiye katkıda bulunmanıza neden olacaktır. Unutmayın aynı sesler, aynı renkler değil! Farklı renkler, farklı sesler her zaman mükemmeli getirir.
Girişimci olmak isteyen kadınlara tavsiyeleriniz neler olur?
Hayallerinin peşinden gitsinler. Asla ben yapamam diye düşünmeyin yola çıkın mutlaka. Çevrenizdeki insanların ne dediklerini asla umursamayın çünkü her bir ağızdan sen yapamazsın cümlesini çok duyacaksınız. Çok dinleyin ama bildiğinizi yapın. Çünkü girişimci olmak bunu gerektirir diye düşünüyorum. Çok klasik olacak ama biz kadınların yapamayacağı hiçbir şey olamaz. Siz yola çıkın, yol sizi gitmeniz gereken yere götürecektir.
MENTÖRÜM GÜL BAHTİYAR
Başka kadınların öğrenmesi, rehber olması için yaptığınız işle ilgili, uzmanlığınız olduğukonuda püf noktalarını paylaşır mısınız?
Ben ilk girişimimi hayata geçirirken Newyork’ta Ulukaya girişimi tarafından bir Mentör atandı bana. Mentörüm Gül Bahtiyar’dı. Dürüst davranmam gerekirse mentörümün kadın olması ilk yemeğe çıktığımızda beni çok heyecanlandırmıştı. Çünkü girişim fikrime benim kadar heyecanlanır diye düşünmüştüm daha fazlası oldu. Mentörüm Gül Bahtiyar kendisi Woodhull Medical Center’de Doktor. Newyork’ta yaşıyor. Sosyal sorumluluk projelerinde hala çalışmakta ve inanılmaz duyarlı biri. Bunu anlatmamın sebebi biz kadınların birlikte olduğunda beraber olduğunda yapamayacağı hiç bir şeyin olmadığını gösterdi bana kendisi. Yemekte kendisi ile farklı bir bağ kurduk çünkü kuracağım sosyal girişimde kadınları hiç görmeden nasıl hissettiğini kalbi ile gösterdi. Newyork’tan döndükten sonra hemen İş planı hazırlamam için hemen hemen her gece o yoğunluğunun arasında görüştük. Türkiyede bana mentörlük yapması için sevgili Ferhan İstanbullu ile tanıştırdı.
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER'DE KONUŞTU
Birden kadın ağının ortasında bana sürekli yardım eden her sıkıştığımda elimden tutup kaldıran şirketimi kurmamdan param olmadığı için bütün makineleri hibe almama yardımcı oldular Gül Bahtiyar ve Ferhan İstanbullu’ya ne kadar teşekkür etsem kesinlikle az kalır. Şirketimi kurduktan 4 ay sonra Gül abla beni aradı. 20 mart 2018’de Newyork’ta Birleşmiş Milletler’in kırsalda kadının gücü paneline konuşmacı olarak katılır mısın diye sordu. Hiç beklediğim bir haberdi. Düşünemiyordum nasıl olurda Birleşmiş Milletlerde konuşmacı olarak katılırdım. O zamanki heyecanımı size anlatamam. Mesleğim gereği medyadan ve kadın çalışmalarımdaki tecrübelerimden dolayı mentörüm benim yerime başvuru yapmış ve kabul almıştı. 20 Martta BM’de konuşmacı olarak katıldım. Tarif edilemez bir heyecanla hem kendi girişimimi hem de kırsalda kadınların yaşadıkları zorlukları anlattım. Çok güzel inanılmaz bir deneyimdi benim için. Bütün kadınlara özellikle söylemem gereken birbirinize inanın. Elinizden tutun çünkü biz kadınlar birbirimizin elinden tutmazsak başarılarımız hep yarım kalacak diye düşünenelerdenim. Ben her zaman bu anlattığım mükemmel kadınlarla karşılaştım. Hep elimden bir kadın mutlaka tuttu. Lütfen yaptığınız iş her ne ise çok severek yapın çünkü severek yapılmayan hiç bir iş tam anlamıyla güzel olmuyor. Vazgeçmeyin inanın fikrinize fikriniz her ne ise. İnanın kendinize ve çevrenizdeki kadınlara. Değişimi biz kadınların getireceğini inananlardanım. Her yeni başlangıç bizi daha çok büyütüyor.
FESTİVAL BAŞLATTIK
Pandemi nedeniyle işiniz nasıl etkilendi, sorunlarınız neler, pandemi sonrası için planlarınız neler?
Pandemi nedeniyle atölyemiz kapalı. Online siparişler için ben ve ekip arkadaşım sara ile atölyeye gidip ürünleri kargolayıp eve dönüyoruz. Her iş yerinde olduğu gibi bizi de çok kötü etkiledi tabiki. Her şeyden önemlisi bizim sağlığımız tabii ki. Şu an online olarak yeni bir sosyal girişim başlattık. Sala Müzik Online enstrüman festivali adında, müzisyenlere bu zor pandemi zamanında destek olmak amacıyla dünyada bir ilk olan festivale start vermiş olduk. Çok güzel ve büyük ödülleri olan bir festival. Burdan da herkese duyurmuş olmak istedim.
..
VİDEOLARI İZLEMEK VE ABONE OLMAK İÇİN BURAYA TIKLAYABİLİRSİNİZ
.
İŞ KADINLARI VE GİRİŞİMCİ KADINLARLA YAPTIĞIMIIZ ÖZEL RÖPORTAJLARI İZLEMEK İSTERSENİZ YOUTUBE KANALIMIZA ABONE OLAMAYI UNUTMAYIN.
Hem Büyüklere Hem Küçüklere Masallar - Tülay Şubatlı
İzlemek için buraya tıklayın
Başarılı İş Kadını Mehtap Yıldız - Arzum Pazarlama ve Ürün Geliştirmeden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı ile özel röportajımızı izlemek için şimdi buraya tıklayın.
Başarılı İş Kadını Ebru Darip /Koçtaş Pazarlama ve Dijital Kanallardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcıssı ile özel röportajı izlemek için BURAYA tıklayın
Başarılı İş Kadını Petrol Ofisi CMO'su Beril Alakoç ile Özel Röportaj - İş Dünyasında Kadın Olmak - İzlemek için BURAYA tıklayın
Nur Ger, 40 Erkekle yola çıktı kadınlar için Yanındayız Derneği'ni Kurdu. İzlemek için buraya tıklayın.
Kadın girişimci Gülderen İnal, üst düzey yöneticiyken kendi işini kurdu. İzlemek için buraya tıklayın
KAGİDER Başkanı Emine Erdem - Kadınları Güçlendiren Projeler İzlemek için BURAYA tıklayın
BUiKAD Başkanı Oya Eroğlu, Kadınları Destekleyen Projeleri Anlattı
Videoyu izlemek için BURAYA tıklayın
Zülal Koç - TOBB Diyarbakır Kadın Girişimciler Kurulu olarak yaptıkları çalışmaları ve kadın girişimcilerin sorunlarını anlattı.
Videoyu izlemek için BURAYA tıklayın
Youtube kanalımıza abone olmayı unutmayın. Abone olduktan sonra abone olundu yazısının yanındaki çan işaretine dokunmayı unutmayın.
Gülseren Açar ile Özel Röportaj
Antalya İş Kadınları Derneği Başkanı Gülseren Açar, derneğin kuruluş amacını ve yaptıkları çalışmaları İşte Kadınlar'a anlattı. İş dünyasında kadınların karşılaştığı sorunları da dile getiren Gülseren Açar, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması için neler yapılması gerektiğini de anlattı. VİDEOYU İZLEMEK İÇİN BURAYA TIKLAYIN
Doğu ve Güneydoğu İş Kadınları Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Meral Özdemir, İşte Kadınlar'ın sorularını yanıtlayarak DOGÜNKAD'ın cinsiyet eşitliğinin sağlanması için gerçekleştirdiği projeleri anlattı. Videoyu izlemek için BURAYA tıklayın
Kadın İşbirliğini Geliştirme Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Sema Karaoğlu İşte Kadınlar'a derneğin yürüttüğü çalışmalar hakkında bilgiler vererek çalışan kadınların ve girişimci kadınların yaşadığı sorunları ve çözüm önerilerini anlattı. İzlemek için BURAYA tıklayın
Girişimci İş Kadınları Derneği YK Başkanı Ayferi Tuğcu - Projeler - Girişimci Kadın Sorunları - Videoyu izlemek için BURAYA tıklayın
.
.
İZİKAD - İzmir İş Kadınları Derneği Başkanı Betül Sezgin, İşte Kadınlar'a hayatını, İZİKAD'ın projelerini ve çalışan kadınların sorunlarını anlattı. Videoyu izlemek için ">BURAYA tıklayın.
Berlin Filarmoni Orkestrası'na Türkiye'den kabul edilen ilk müzisyen Hande Küden ile özel röportaj izlemek için BURAYA tıklayın
.
Bilim Kadını Burçin Mutlu Pakdil, Kimdir? Galaksiyi Nasıl Buldu? Bilim Kadın Olmak İçin Ne Yapmalı? Videoyu izlemek için buraya tıklayın
.
.
Kadın İşveren ve Sanayiciler Derneği Başkanı Göknur Atalay - Projeler. - Girişimci Kadın Sorunları Videoyu izlemek için buraya tıklayın
.
HOLLYWOOD YILDIZLARININ KULLANDIĞI TÜRK ÇANTASI MEHRY MU - Güneş Mutlu Mavituncalılar
Haberi okumak için buraya tıklayın
Videoyu izlemek için buraya tıklayın
KADIN GİRİŞİMCİLERİN SORUNLARINI SAYA SAYA BİTİREMEDİM
videoyu izlemek için BURAYA tıklayın
TÜRKONFED İş Dünyasında Kadın Komisyonu Başkanı Reyhan Aktar ile yaptığımız video röportaj Youtube kanalımızda yayında.
Reyhan Aktar, TÜRKONFED İş Dünyasında Kadın Komisyonu olarak yaptıkları projeleri ve çalışan kadınların, girişimci kadınların sorunlarını anlattı. Videoyu izlemek için BURAYA tıklayın