Toplumsal cinsiyet eşitsizliği üniversitelerde de kendini gösteriyor. Bilim kadınları kariyerlerini evlenip çocuk sahibi olduklarında yarıda bırakabiliyorlar. Hem çocuk bakımı hem de evdeki işlerin yükünün sadece kadınların omuzuna yüklenmesi bilim dünyasındaki kadınların varlık göstermelerini, bilimsel çalışma yapmalarının önündeki en büyük engellerden biri.
Bu üniversitelerdeki kadın öğretim üyeleriyle konuştuğumuzda hepsi de dile getiriyor. İşte Kadınlar olarak amacımız üniversitelerdeki kadınların medyada görünür olmasına katkı sunarken, kız çocuklarının ve genç kadınların rol modelleriyle tanışmasına aracılık etmek. Bunu yaparken de üniversitelerdeki toplumsal cinsiyet eşitsizliğine dikkat çekip bilim kadınlarının sorunlarını paylaşmak istiyoruz.
Şimdi sizleri Kadir Has Üniversitesi, Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Biyoinformatik ve Genetik Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Şebnem Eşsiz ile tanıştırmak istiyoruz. Koç Üniversitesi Kimya bölümünden mezun olduktan sonra doktorasına tamamlayıp ABD'de doktora sonrası araştırmacı olarak çalışan Dr.Şebnem Eşsiz, beyin göçünün tersine orada kalmak yerine Türkiye'ye döndü. Bilimin ışığını genç kuşaklara aktarmaya devam eden Dr. Şebnem Eşsiz, İşte Kadınlar'ın sorularını yanıtladı.
ŞEBNEM EŞSİZ KİMDİR?
Nerede, kaç yılında doğdunuz, hangi okullarda eğitim aldınız?
Çanakkale’de 1979 yılında doğdum. Çanakkale Anadolu Lisesi, İzmir Fen Lisesi’nden sonra Koç Üniversitesi Kimya Bölümü’nden mezun olarak Amerika’da doktoraya gittim. Doktoramı fiziko kimya üzerine tamamladıktan sonra San Francisco Üniversitesinde doktora sonrası araştırmacı olarak çalıştım. Ardından Amerika’nın biyo-güvenlik üzerine çalışan Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarında çalışıp 2012 senesinde Türkiye’ye döndüm.
KİMYADAN BİYOLOJİYE
Kariyer yolculuğunuz nasıl ilerledi? Yıllara göre hangi kurumlarda, hangi pozisyonlarda ne kadar süre ile çalıştınız, şimdi hangi kurumda ve hangi pozisyonda çalışıyorsunuz?
İzmir Fen Lisesi kariyerimi bilime yönlendirmemdeki en büyük etkendir. Orada kimya derslerinde Ege Üniversitesi’nde yaptığımız kimya projeleri beni bu konuya yönlendirdi. Ama Türkiye’de temel bilim okuma konusunda tereddütler yaşadım tabi ki. Orta halli bir ailenin çocuğunun temel bilim okuması, iş bulma açısından riskli bir şeydi. Gittiğim dershanedeki danışman hocam, eğer yurtdışında yaşamayı düşünürsen kimya bölümüne git demişti. O zamanki çocuk halimle yurt dışında yaşamam gereken bir meslek seçtiğimi anlayamamıştım. Amerika’ya doktora için gittiğimde ise, orada daha çok sinir bilimi üzerine çalışan bir hocanın araştırmaları dikkatimi çekti. Ve burada da biyoloji serüvenim başladı. Sonrasında gittiğim silikon vadisindeki doktora sonrası araştırmacı görevimde ise bambaşka bir vizyon edindim. Orada Slovenyalı ve alanında çok ünlü bir hoca ile çalıştım. Bu grupta genelde bilgisayar mühendisleri ile birlikte çalıştım. Burada bilimde dizaynın, kullanıcı ara yüzünün önemi gibi şeyleri keşfettim. Genelde temel bilim ile dizayn birbirine uzak görünürler. Yani bizler çok daha temelde olan şeyleri araştırıp, işin dizayn kısmını başkalarına bırakırız. Ama silikon vadisi bana dizaynın işin bir parçası olduğunu öğretti.
Kitabınız, buluşunuz, ödülleriniz var mı?
Alanımda bir çok makalelerim bulunmaktadır.
BİYOLOJİK SİLAHTAN
KORUYAN İLAÇ GELİŞTİRDİ
Çalıştığınız kurum hangi alanda faaliyet gösteriyor. İşinizde tam olarak neler yapıyorsunuz anlatır mısınız, özellikleriniz neler?
Akademisyenim. Kadir Has Üniversitesinde Biyoinformatik ve Genetik Bölümünde çalışıyorum. Şu anda da Alzheimer ve Parkinson hastalıklarının semptomlarını azaltmak için kullanılan ilaç molekülleri üzerine çalışıyorum. Bütün kariyerim boyunca hep sinir hücrelerindeki reseptörler üzerine çalıştım. Doktoram sırasında, alkol ve sigara bağımlığı üzerine çalışmıştım. Amerika’daki ulusal laboratuvarda ise biyolojik silah olarak kullanılan soman ve sarin gibi sinir gazlarının etki ettiği molekülleri üzerine antidot kiti geliştirmek üzerine… Bu kitler Amerikan ordusu tarafından herhangi bir biyolojik saldırı sırasında kullanılacak koruyucu ilaçlardı. Dediğim gibi hep sinir hücrelerindeki iletişim bozuklukları üzerine yoğunlaştım. Alkol, sigara ve madde bağımlılığı için kullanılan moleküller ile Alzheimer veya Parkinson gibi demans üzerine etki eden ilaçlar benzer şeyler esasında.
ALZHEIMER ALANINDA ÇALIŞIYOR
Hangi proje üzerinde çalışıyorsunuz? Bizim anlayabileceğimiz şekilde basitleştirerek anlatabilir misiniz? Projeniz hangi kurumlar tarafından destekleniyor? Hibe, fon desteği ne kadar aldınız? Projeniz ne zaman tamamlanacak, nasıl bir fark yörleriaratacaksınız?
2015 senesinde TÜBİTAK’dan kariyer geliştirme projesi aldım. Bu proje Alzheimer’da etkin olan glutamat reseptörleri üzerineydi. Bu projede bu reseptörün aktif yapısını bilgisayar ortamında elde etmeye çalışıyoruz. Çünkü demans için kullanılan bazı ilaçlar sinir iletimini tamamen durdurma üzerine çalışırlar ve bu da hastaları direk koma gibi bir duruma sürükleyebilir. Bu yüzden zaten çalışmaya başlamış yani aktif haldeki sinirleri bloke ederek çalışan ilaçlar elde etmeye çalışıyoruz. Ek olarak Hacettepe Üniversitesi ile anti-fungal ilaçlar üzerine bir projede çalışıyoruz.
Üniversitede kadın olmaktan kaynaklı yaşadığınız enterasan bir durum oldu mu?
Benim işimde kadın olmak açısından iki farklı yön var. Biri temel bilim alanında çalışmak, diğeri ise akademisyen olmak. Özellikle Amerika Ulusal Laboratuvarı'nda çalıştığım zamanlardaki bir deneyimi paylaşmak isterim bu konuda. Bu laboratuvar temel olarak fizikçilerden oluşmaktaydı. İş görüşmesine ilk gittiğimde, çok süslü gözükmemeye dikkat ettiğimi hatırlıyorum. Bilimsel geçmişim ne kadar başarılı olursa olsun, oradaki erkeklerden farklı göründüğümde beni ciddiye almayacaklarını biliyordum. İş görüşmem başarılı geçip, işi aldıktan sonra kadın olduğum ve hem bakımlı hem de bilim insanı olabileceğim kısmını göstermeye başladım. Ama ilk görüşmede bunu saklamam hala kadın olarak nasıl basit şeylerle uğraşmak zorunda olduğumuzun da göstergesi bence. 30 yaşındaydım. Kadın olmanın en keyifli noktalarından birinin bakımlı olmak olduğunu düşünen bir kadın. Ciddiye alınmak için kimliğimi gizlemem gerektiğini de düşünüyordum demek ki!
ÜNİVERSİTE MEZUNU
BİR EV HANIMI OLACAĞIM
Üniversitede kadın olmak ne demek nasıl açıklarsınız? Kadınlar neden üniversitelerde olmalı? Üniversitelerde kadınların yaşadığı en önemli sorunlar sizce neler? Siz engellerle karşılaştınız mı?
Üniversitede kadın olmak ya da erkek olmak arasında bir fark görmüyorum. Şimdi mühendislik ve temel bilimler fakültesinde çalışıyorum. Yine erkek dominant bir alandayım. Ama artık 40’lı yaşlarımda kendimle daha barışık ve kadın kimliğim konusundan daha korkusuz davranabiliyorum.
Kadınlar neden üniversitede olmalı? İki tane Ortadoğulu kadın öğrencim var. O kadar akıllı kızlar ki ikisi de. Zehir gibiler. Bir gün bir tanesine gelecek planlarını sordum. "Hocam üniversite mezunu bir ev kadını olacağım, sonu belli esasında" dedi. "Annem petrol zengini çocuklardan bahsedip duruyor" dedi. Maddi açıdan da refah içinde olduklarını anlıyorum. "Sizler çok akıllı çocuklarsınız, ev hanımı olmak için üniversite okuyamazsınız" dedim bir anda. Kadınlar tüm eğitimleri boyunca çok başarılı olup, sonunda niye bu piyasadan çekilsinler? Kadınlara verdiğimiz bu bilgiler ne için diye düşünüyorum böyle şeylerle karşılaşınca.
Kadınlar üniversitede bu genç kadınlara rol model olmak için bulunmalı her şeyden önce. Ben büyürken, ilk rol modelim kadın, doktoram sırasına denk gelir. Düşünün ne kadar geç, bana benzeyen bir yoldan geçen bir kadınla tanışmam. 23-24 yaşıma kadar rol model olarak sadece annem var. Üniversitede tüm hocalarım erkek, arada bir kaç kadın da laboratuvar hocamdı. O yüzden de belki, erkek hocalarımı örnek aldığımı fark etmiştim.
ÜNİVERSİTELER ERKEK DOMİNE
Üniversitele kadınlar karşılaştıkları engelleri nasıl aşabilir?
Hala erkek domine bir kurum üniversite. Bazı engellerle karşılaştığımda, bunun başıma kadın olduğum için geldiğini fark etmem çok zaman alıyor bazen. Şöyle inanılmaz basit bir örnekle anlatayım. Mesela fiziksel olarak farklı şeyler yasıyoruz. Bakıyorum aynı şekilde, bir erkekle çok yoğun bir proje teslim döneminden geçiyoruz iki kişi okulda. Sonrasında erkek o son teslim tarihini başarı ile atlattık diye rahatlarken, benim karnım ağrımaya başlamış oluyor. Ne kadar basit bir şey değil mi? İşimizi yapmışız, şimdi rahatlayalım derken, beni yoran başka bir şey giriyor resme. Aynı yorucu bir kaç gün her ay onda yok.
KADINLAR İŞ HAYATINI
HOBİ OLARAK GÖRÜYOR
Üniversitelerde daha fazla kadının yer alması için kadınlara bir çağrınız var mı? Kadın erkek eşitliğinin sağlanması için erkekler neler yapmalı, erkeklere bir çağrıda bulunur musunuz?
Genel olarak kadınların iş hayatını bir hobi olarak görmeleri problem. Çocukları olunca çekiliyor kadınlar. Bunun için de yapabileceğimiz en önemli şey, kadınların aile kurumundaki her şeyi eşit olarak erkeklerle paylaşmaları. Ama her şeyi. Erkekler mesela ev işlerinde çok acemi kaldıkları için, kadın genelde ona öğreteceğime kendim yaparım daha kolay diye düşünüyor. Amerika’da yaşarken en sevdiğim cümle, erkeklerin ‘we are pregnant’ demeleri idi. Yani yemek yapmada da, makale basmada olduğu kadar eşit olmalı görevlerimiz. Herkes ortak yazar.
Özel olarak üniversiteye baktığımızda ise, akademide işinizi eve taşımanız, bir çok başka sektöre göre çok daha kolay esasında.
Erkeklerden çok biz kadınlara iş düşüyor, normalleri değiştirmek açısından. Kadınlar da bir noktada savaşmaktan yorulup tamam evimde otururum ben de diyor. Hem bir erkekle ev işlerini paylaşmaya çalışıp, hem de dışarda savaşamam deyip vazgeçiyor genelde kadın.
Pandemi nedeniyle işiniz nasıl etkilendi, evde neler yapıyorsunuz, iş bölümü nasıl?
Pandemiden önce biraz daha dışardan pratik şeyler alarak idare ediyordum ev işleri kısmını. Ama şimdi her iş biraz daha benim üzerimde. Bu da iş konusunda verimimi düşürdü tabi.
UMARIM İLAÇ ÇALIŞMALARINA
DEVAM EDERİZ
Pandemi sonrası yeni normal hayatta sizce bizi nasıl bir hayat, ekonomi bekliyor?
Pandemi sonrası hayatı biraz daha korkularımız şekillendirecek diye düşünüyorum. Her zaman bir pandemi oluştuğunda, araştırmalar da bu konuya yoğunlaşır. Sonrasında pandemi virüsün bir mutasyona uğrayıp zayıflaması ile biterse, bütün bu yoğunlaşma unutulup normal hayatlara geri dönülüyor. Örneğin 2003 yılında çıkan SARS-CoV virüsünde aynen böyle oldu. Büyük ilaç firmaları virüs mutasyona uğrayıp zayıflayınca, bu konudaki araştırmaları bırakıp, daha gündemdeki hastalıklara yöneldi. Yeni virüsün kendi proteinleri tekrar tekrar üretip diğer hücrelerimize yayılmak için kullandığı enzim ile SARS-CoV’un aynı enzimi, %95 civarında benziyor oysa. Ama SARS-CoV için de bir ilacımız yoktu. Umuyorum ki bu sefer aynı şeyi yasayarak normal hayatımıza dönmez, bu virüs durulsa da bu konuda ilaç çalışmalarına devam ederiz.
..
...
İŞTE KADINLAR'IN YENİ MARKASI SOSSE BOX İLE TANIŞTINIZ MI?
SOSSE BOX TAKI DÜZENLEME SAKLAMA KUTUSU OKUMAK İÇİN BURAYA TIKLAYIN
Deri takı kutusu fermuarlı çanta organizer ile takı düzenlemek, organize etmek, yanınızda taşımak artık çok kolay..
Trendyol'dan satın almak için linke tıklayın. https://www.trendyol.com/magaza/sosse...
Tatil veya iş seyahatlerinizde en sevdikleriniz küpe, yüzük, kolye veya saat ... Altın, gümüş, pırlanta veya bijuteri... En sevdiğiniz takınız ne olursa olsun Sosse Box takı organizer kutusu ile yanınızda taşıyabilirsiniz. Takı için üretilen bölmeli takı kutusu tamamen el yapımı özelliği ve ince işçiliği ile dikkat çekiyor. İzlemek için BURAYA TIKLAYIN
.
Takı çantasının alt kısmındaki çoklu bölmeli bölümler farklı seçenekler sunuyor. Rulo sünger b küpelerinizi ve yüzüklerinizi yerleştirebilirsiniz. 4 bölmeli kısımda ise yine küpe, kolye, bilezik veya yüzüklerinize yer var. Çıkarılabilir bölücüler sayesinde bu kısma bilezik ve künyelerinizi rahatça koyabilirsiniz.
Trendyol'dan satın almak için BURAYA TIKLAYIN
.
.
Küçük siyah parça ise küpeleriniz için fazladan depolama imkanı sağlıyor. Geniş ara kapak bol alanlı bir küpe düzenleyici. Küpeleriniz için bol bol yer var. Takı küpe kutusunun kolayca kapanabilmesi için küpelerinizi kapağın üst kısmına yerleştirmenizi tavsiye ediyoruz. Küpelerinizi taktıktan sonra kapağı, kolyelerin bulunduğu üst kapağa sağ ve sol köşelerinden bastırarak yerleştirin.
Trendyol'dan satın almak için BURAYA TIKLAYIN
.
.
Kutunun kapağındaki bölüm ise kolyelik - kolye organizeri Kolyelerinizi yerleştirebilir, zincirlerinizi özel kese kısmında düzenleyebilirsiniz. Kolye düzenleyici takı kutusu ile kolyeleriniz güvende. Takı düzenleyici çata kutu aynı zamanda harika bir dolap için düzenleyici işlevine sahip. Çekmece içi düzenleyici olarak da kullanabilirsiniz.
Trendyol'dan satın almak için BURAYA TIKLAYIN
.
Takı mücevher çantasını isterseniz makyaj organizeri - makyaj çantası olarak da kullanabilirsiniz. Alt kısımdaki bölmeli kısma ruj, allık, göz farı gibi makyaj malzemelerinizi koyabilirsiniz.
Trendyol'dan satın almak için BURAYA TIKLAYIN
.
Takı kutusu veya takı çantası aynı zamanda hediyelik bir alternatif. Yani hem sizin hem de sevdikleriniz için oldukça şık bir hediye aynı zamanda. Doğum günü hediyesi, yılbaşı hediyesi, Sevgililer Günü veya Anneler Günü için göz alıcı bir hediye.
DETAYLAR
Kutu Ebatı:
En 21.5 cm
Boy 16.5 cm
Yükseklik 5.5 cm
Malzeme: Dışı Vegan Suni Deri - İçi Krem Renginde Kadife Kuyumcu Kumaşı
Renk: Dışı Siyah - İçi Krem
Trendyol'dan satın almak için BURAYA TIKLAYIN
....
İŞTE KADINLAR'I DESTEKLEMEK İSTERSENİZ EĞER YOUTUBE KANALIMIZA ABONE OLABİLİR VİDEOLARI BEĞENİP PAYLAŞABİLİRSİNİZ
Berrin Tansel ile yaptığımız video röportajı izlemek için linke tıklayın.
Özyeğin Üniversitesi'nde Türk Edebiyatı derslerinin yanı sıra toplumsal cinsiyet ve edebiyat, feminist teori
üzerine seçmeli dersler veren Senem Timuroğlu, "Kanatlanmış Kadınlar" adlı kitabını İşte Kadınlar'ın youtube kanalında anlattı. İzlemek için buraya tıklayın.
Melsa Ararat hayat hikayesini ve kadın sorunlarını, yönetim kurullarında kadınlar konularını Video röportajımızda anlattı. Youtube kanalımızda yayında. İzlemek için buraya tıklayın.
Bilim Kadını Burçin Mutlu Pakdil, Kimdir? Galaksiyi Nasıl Buldu? Bilim Kadın Olmak İçin Ne Yapmalı? Videoyu izlemek için buraya tıklayın
.
.
AmpUp- Kamu Politikaları Uzmanı ve Kaliforniya Üniversitesi - Berkeley / Sürdürülebilir Ulaşım Araştırma Merkezi Araştırmacı Şebnem Tuğçe Pala, İşte Kadınlar'ın sorularını yanıtladı. İzlemek için buraya tıklayın.
KADIN GİRİŞİMCİLERİN SORUNLARINI SAYA SAYA BİTİREMEDİM
videoyu izlemek için BURAYA tıklayın
KAGİDER Başkanı Emine Erdem - Kadınları Güçlendiren Projeler İzlemek için BURAYA tıklayın
BUiKAD Başkanı Oya Eroğlu, Kadınları Destekleyen Projeleri Anlattı
Videoyu izlemek için BURAYA tıklayın
Zülal Koç - TOBB Diyarbakır Kadın Girişimciler Kurulu olarak yaptıkları çalışmaları ve kadın girişimcilerin sorunlarını anlattı.
Videoyu izlemek için BURAYA tıklayın
Youtube kanalımıza abone olmayı unutmayın. Abone olduktan sonra abone olundu yazısının yanındaki çan işaretine dokunmayı unutmayın.
Gülseren Açar ile Özel Röportaj
Antalya İş Kadınları Derneği Başkanı Gülseren Açar, derneğin kuruluş amacını ve yaptıkları çalışmaları İşte Kadınlar'a anlattı. İş dünyasında kadınların karşılaştığı sorunları da dile getiren Gülseren Açar, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması için neler yapılması gerektiğini de anlattı. VİDEOYU İZLEMEK İÇİN BURAYA TIKLAYIN