Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç, Mecllis Genel Kurulu'nda dün kabul edilerek yasalaşan Yükseköğretim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile ilgili açıklamalarda bulundu.
-Vakıf üniversitelerinin YÖK kararıyla öğrencilerinin yüzde 10'unu burslandırdığı malum. Bu oran, şimdi yasa güvencesiyle yüzde 15'e çıkarılıyor. Dolayısıyla vakıf üniversitelerinde ücretsiz okuyan öğrenci sayısı geçen seneye göre yaklaşık 10 bin daha artacak. Bu, sosyal devlet anlayışı ve vakıf mantığıyla uyuşan ve öğrencilerimizi sevindirecek bir düzenleme.
-Aynı şekilde vakıf üniversitelerinde çalışan 23 bini aşkın öğretim elemanı için güzel bir haberimiz var. Vakıf üniversitelerinde çalışan öğretim elemanlarına ödenen ücretin devlet üniversitelerinde çalışan emsallerinden daha düşük olamayacağı şeklinde bir düzenleme de bulunuyor. Diğer taraftan vakıf üniversitelerimizdeki yaklaşık 15 bine yakın öğretim üyesi de devletteki uygulamayla ilişkilendirilmiş belli bir yıl şartına bağlı olarak yeşil pasaport alabilecekler. Bu son 2 madde, uzun zamandır vakıf üniversitelerinde çalışan hocalarımızın beklentisiydi. Şimdi bu da gerçekleşmiş oluyor.
-Öğretim görevlililiği için bazı özel alanlar hariç olmak üzere, tezli yüksek lisans şartı getirildiğini belirten Saraç, "Bu da kalite çıtasını yükseltmek için atılan bir adım. Aslında bütün kademelerde kriterlerin yükseltilmesi gerektiğini de burada ifade etmek isteriz." dedi.
-Doktoralı araştırmacıların ücretleri artırılıyor
Yasayla devlet yükseköğretim kurumlarında yalnızca Ar-Ge faaliyetlerinde bulunmak veya öğretim üyelerinin yürüttükleri Ar-Ge kapsamındaki projelere yardımcı olmak için istihdam edilen doktoralı araştırmacılara ödenecek ücrete esas gösterge rakamının 40 binden 60 bine yükseltileceğini belirten Saraç, "Üniversitelerde yapılan Ar-Ge kapsamındaki projelerde istihdam edilecek doktoralı araştırmacıların ücretlerinin artırılması, ülkenin araştırma kapasitesini ve araştırmaların kalitesini artıracaktır." değerlendirmesinde bulundu.
-"Ulusal ve uluslarası ortak projelere katılımı önündeki engeller kaldırılıyor"
Saraç, düzenlemede bulunan bir maddeye ilişkin, "Üniversitelerin kamu kaynağı dışında da fon alabilmeleri için ulusal ve uluslarası ortak projelere katılımı önündeki engeller kaldırılıyor ve bu projelere katılım teşvik ediliyor. Önümüzdeki dönemde devlet üniversitelerimiz daha fazla proje alabilecek, ülkemiz uluslararası fonlara verdiğinin çok azını aldığı bir ülke olmaktan inşallah çıkacaktır."dedi.
- YÖK, ilaç, aşı, tohum gibi stratejik projelerde birden fazla üniversitenin katılımıyla ortak araştırma merkezi kurabilecek. Stratejik önem taşıyan bu projelerin desteklenmesi için alanında temayüz etmiş birden daha fazla üniversitenin güç, bilgi ve tecrübelerini birleştirebilecekleri ortak araştırma merkezleri kurulması öngörüldü. Bu model Türkiye için ilk defa uygulanacak. Bilindiği üzere önümüzde başta aşı, ilaç ve tohum gelmek üzere akademide yapmamız gerekenler, atmamız gereken adımlar var. Her üniversitemiz aynı konularda ayrı ayrı çalışmakta, kamu kaynakları planlı ve hedef odaklı harcanamamakta, ortaya on binlerce bilimsel araştırma projesi çıkmakta fakat ülkemiz için bunların somut çıktıları az olmaktadır. Artık ulusal ölçekte belli bir konuda temayüz eden üniversitelerimizin birlikte iş yapacakları, birden fazla üniversitemizin insan kaynaklarını, laboratuvarlarını, ekipmanlarını birlikte kullanabilecekleri bir modeli Türkiye'ye kazandırıyoruz inşallah."
-"Doçent adayları için kısıtlar kaldırıldı"
YÖK Başkanı Saraç, yasa paketinde doçent adayları için de güzel bir düzenlemenin yer aldığını kaydetti.
Doçentlik sınavlarının yılda ikiden fazla yapılmasını engelleyen kısıtın ortadan kalktığına dikkat çeken Saraç, "Artık doçent adaylarının başvuru bekleme süreleri daha da kısalacak. Ayrıca doçentlik süreçlerini hızlandırmak maksadıyla dijital imkanlardan yararlanmak da bu yasal düzenleme ile mümkün olacak." dedi.
-"Doktoralı herkes ders verebilecek"
Saraç, pakette öğretim elemanları için başka iyileştirmelerin de söz konusu olduğunu belirterek, "Doktorası olan uzman, çevirici, eğitim öğretim elemanlarına da ders verebilme imkanı tanınıyor. Yani üniversitede doktoralı olan herkes artık ders verebilecek." bilgisini paylaştı.
50/d kapsamındaki araştırma görevlilerine yönelik düzenleme
Yekta Saraç, ayrıca 50/d kapsamındaki araştırma görevlilerinden yüksek lisans yapan 5 bini aşkın öğrenci için de sevindirici bir düzenlemenin yapıldığını vurgulayarak, "Yüksek lisans eğitimini tamamlamış olanların alanıyla ilgili doktora veya sanatta yeterlilik eğitimlerine başlamaları için bir süre gerekmekte. Öğrencilerimizin bu süreç esnasında mağdur olmalarını engellemek için kadrolarıyla ilişiklerinin 6 ay daha devam etmesi öngörüldü." dedi.
-Disiplin hükümleri yeniden düzenlendi
Yasa ile disipline ilişkin hükümlerin de yeniden düzenlendiğini aktaran Saraç, "Mevcut disiplin mevzuatına göre suç kabul edilen bazı eylemler suç olmaktan çıkarıldı, bazılarının da cezaları hafifletildi. Ağırlaştırma sadece intihal kapsamındaki suçlar ile sınırlı kaldı. Dolayısıyla akademinin ruhuyla daha fazla uyumlu bir disiplin mevzuatı getirildi." diye konuştu.